لامپ، یک منبع نوری است که انرژی الکتریکی را به نور تبدیل می‌کند و به عنوان یکی از ابزارهای اساسی در تأمین روشنایی در فضاهای مختلف، از خانه‌ها تا محیط‌های صنعتی، به کار می‌رود. با پیشرفت فناوری، انواع مختلفی از لامپ‌ها با ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوت به بازار عرضه شده‌اند که انتخاب مناسب آن‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت نور و کارایی انرژی داشته باشد.

انتخاب لامپ مناسب برای هر فضا به نوع فعالیت، طراحی داخلی و نیازهای روشنایی بستگی دارد.

چراغ‌ها و لامپ‌ها از نظر کاربرد به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در زیر به این دسته‌ها اشاره شده است:

۱ ) چراغ های عمومی

چراغ‌های عمومی به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع روشنایی در فضاهای مختلف، نقش مهمی در تأمین نور و ایجاد جو مناسب دارند. این چراغ‌ها معمولاً برای روشنایی کلی و عمومی فضاهای داخلی طراحی شده‌اند و می‌توانند در مکان‌های مسکونی، اداری و تجاری مورد استفاده قرار گیرند.

روشنایی داخلی به فرآیند تأمین نور در فضاهای داخلی ساختمان‌ها اشاره دارد. این نوع روشنایی به منظور بهبود دید، ایجاد جو مناسب، و افزایش راحتی و کارایی در محیط‌های زندگی و کاری طراحی می‌شوند.

روشنایی داخلی به عنوان یک عنصر کلیدی در طراحی فضاهای مسکونی و تجاری شناخته می‌شود و می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی و کار افراد داشته باشد.

با انتخاب صحیح چراغ‌های عمومی، می‌توان محیطی دلپذیر و کارآمد ایجاد کرد.

ویژگی‌ها و اهداف روشنایی داخلی:

• افزایش دید:  فراهم کردن نور کافی برای انجام فعالیت‌های روزمره.
• ایجاد جو: تأثیر بر احساسات و حالت‌های روحی افراد در فضا.
• کارایی انرژی: استفاده از منابع نوری با بهره‌وری بالا برای کاهش مصرف برق.
• طراحی زیبا : ترکیب نور با طراحی داخلی برای ایجاد زیبایی بصری.

۲)چراغ‌های کار

چراغ‌های کار به عنوان منابع نوری تخصصی طراحی شده‌اند که برای تأمین روشنایی مناسب در فعالیت‌های خاص و دقیق به کار می‌روند. این چراغ‌ها معمولاً در محیط‌های کاری و صنعتی استفاده می‌شوند و هدف اصلی آن‌ها افزایش دید و راحتی در انجام کارهای مختلف است.

ویژگی‌های چراغ های کار

• نور متمرکز: چراغ‌های کار معمولاً نوری متمرکز و قوی تولید می‌کنند که به کاربران کمک می‌کند تا جزئیات را بهتر ببینند.
• قابلیت تنظیم: بسیاری از این چراغ‌ها دارای قابلیت تنظیم زاویه و شدت نور هستند، که امکان تطبیق با شرایط مختلف کاری را فراهم می‌کند.
• طراحی ارگونومیک: این چراغ‌ها معمولاً به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کاربر بتواند به راحتی از آن‌ها استفاده کند و خستگی کمتری احساس کند.

چراغ‌های کار به عنوان ابزارهای ضروری در محیط‌های کاری و صنعتی شناخته می‌شوند. با تأمین نور مناسب و متمرکز، این چراغ‌ها به کاربران کمک می‌کنند تا کارهای خود را با دقت و راحتی بیشتری انجام دهند. انتخاب صحیح چراغ‌های کار می‌تواند تأثیر زیادی بر روی کارایی و کیفیت انجام وظایف داشته باشد.

۳)چراغ های تزیینی

چراغ‌های تزئینی به عنوان عناصر زیبایی در طراحی داخلی و خارجی فضاها شناخته می‌شوند. این چراغ‌ها علاوه بر تأمین نور، نقش مهمی در ایجاد جو و زیبایی محیط دارند. آن‌ها می‌توانند به عنوان نقاط کانونی در دکوراسیون عمل کنند و احساس راحتی و جذابیت را به فضا اضافه کنند.

ویژگی های چراغ های تزیینی

• طراحی خلاقانه: چراغ‌های تزئینی معمولاً با طراحی‌های منحصر به فرد و هنری ساخته می‌شوند که می‌توانند به عنوان آثار هنری در فضاها جلوه کنند.
• تنوع در شکل و رنگ: این چراغ‌ها در اشکال، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف موجود هستند که امکان انتخاب بر اساس سلیقه و دکوراسیون موجود را فراهم می‌کنند.
• نورپردازی ملایم: معمولاً نوری ملایم و گرم تولید می‌کنند که به ایجاد جو دلپذیر و آرامش‌بخش کمک می‌کند.

چراغ‌های تزئینی به عنوان عناصر کلیدی در طراحی فضاها شناخته می‌شوند. آن‌ها نه تنها به تأمین نور کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند تأثیر زیادی بر روی جو و زیبایی محیط داشته باشند. با انتخاب صحیح چراغ‌های تزئینی، می‌توان فضایی دلپذیر و جذاب ایجاد کرد که به سلیقه و نیازهای کاربران پاسخ دهد.

۴)چراغ های خارجی

چراغ‌های خارجی به عنوان یکی از اجزای کلیدی در طراحی فضاهای باز و محیط‌های خارجی شناخته می‌شوند. این چراغ‌ها نه تنها به تأمین روشنایی در شب کمک می‌کنند، بلکه نقش مهمی در زیبایی، امنیت و کارایی فضاهای بیرونی دارند.

ویژگی چراغ های خارجی

• مقاومت در برابر شرایط جوی: چراغ‌های خارجی معمولاً از مواد مقاوم در برابر آب، گرد و غبار و تغییرات دما ساخته می‌شوند تا بتوانند در شرایط مختلف جوی دوام بیاورند.
• تنوع در طراحی: این چراغ‌ها در اشکال، اندازه‌ها و سبک‌های مختلف موجود هستند که امکان انتخاب بر اساس نوع محل مانند کوچه ، خیابان و آزادراه و پارکها و …را فراهم می‌کنند.
• مصرف انرژی بهینه: بسیاری از چراغ‌های خارجی جدید از فناوری‌های کم‌مصرف مانند LED استفاده می‌کنند که به صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک می‌کند.

چراغ‌های خارجی به عنوان عناصر حیاتی در طراحی فضاهای باز و محیط‌های خارجی شناخته می‌شوند. آن‌ها نه تنها به تأمین روشنایی کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند بر روی زیبایی و امنیت فضا تأثیرگذار باشند. با انتخاب صحیح چراغ‌های خارجی و توجه به ویژگی‌های آن‌ها، می‌توان فضایی دلپذیر و ایمن ایجاد کرد.

۵)چراغ های اضطراری و ایمنی

چراغ‌های اضطراری و ایمنی به عنوان ابزارهای حیاتی در تأمین امنیت و ایمنی در مواقع بحرانی و اضطراری شناخته می‌شوند. این چراغ‌ها به منظور راهنمایی افراد در شرایط ناگوار، مانند قطع برق، آتش‌سوزی یا سایر حوادث غیرمترقبه طراحی شده‌اند.

ویژگی های چراغ های اضطراری و ایمنی

• روشنایی فوری: چراغ‌های اضطراری معمولاً به محض قطع برق یا بروز خطر روشن می‌شوند تا نور لازم را در شرایط بحرانی فراهم کنند.
• عملکرد مستقل: این چراغ‌ها معمولاً دارای باتری‌های داخلی هستند که امکان کارکرد آن‌ها را حتی در صورت قطع برق فراهم می‌کند.
• طراحی قابل حمل: بسیاری از چراغ‌های اضطراری به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به راحتی قابل حمل باشند و در شرایط مختلف قابل استفاده باشند.

چراغ‌های اضطراری و ایمنی به عنوان ابزارهای کلیدی در تأمین امنیت و ایمنی در مواقع بحرانی شناخته می‌شوند. با انتخاب صحیح و نصب مناسب این چراغ‌ها، می‌توان به افزایش ایمنی افراد و کاهش خطرات در شرایط اضطراری کمک کرد. این چراغ‌ها نه تنها به نجات جان افراد کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند به حفظ آرامش و نظم در شرایط بحرانی نیز کمک نمایند.

با توجه به توضیحات بالا ویژگی های اساسی که باید در انتخاب لامپ در فضاهای مختلف مورد توجه قرار گیرند عبارتند از :

۱-شار نوری (luminous flux)

کل نوری که از یک منبع ساطع می شود.

۲- شدت نور (luminous intensity)

میزان نوری که لامپ در یک جهت خاص تولید می‌کند و باید با نیازهای محیط متناسب باشد.

۲- رنگ نور (correlated color Temperature)

دمای رنگ نور (به عنوان مثال، نور گرم یا سرد) که بر جو و احساس فضا تأثیر می‌گذارد.

۳-نوع لامپ (Lamp Type)

انتخاب بین لامپ‌های LED، فلورسنت، هالوژن یا رشته‌ای بر اساس مصرف انرژی و طول عمر.

۴-زاویه پخش نور (Beam Angle)

نحوه پخش نور در فضا، که می‌تواند متمرکز یا گسترده باشد.

۵-کارایی انرژی (Energy Efficiency)

میزان مصرف برق لامپ و تأثیر آن بر هزینه‌های انرژی.

۶- طول عمر (Lifespan)

مدت زمانی که لامپ می‌تواند به طور مؤثر کار کند قبل از نیاز به تعویض.

۷-قیمت (Cost)

هزینه خرید لامپ و هزینه‌های جاری مربوط به مصرف انرژی.

۸-محیط استفاده (Environment)

شرایط محیطی مانند رطوبت، دما و نوع استفاده (داخلی یا خارجی) که بر انتخاب لامپ تأثیر می‌گذارد.

انواع مختلف چراغ ها با زوایای مختلف پخش نور :

۱-سقفی توکار (Ceiling recessed)

۲- سقفی روکار  (Ceiling surface)

۳-آویز (Pendant)

۴-ایستاده (Standing)

۵-دیواری توکار(Wall recessed)

۶-دیواری روکار (Wall surface mounted)

۷-توکار و روکار کف (Floor recessed)

۸- بولارد (Bollard)

۹-خیابانی (Pole integrated)

۱۰-خیابانی (Pole top mounted)